İşverenlere Yapılacak Asgari Ücret Desteği

İşverenlere Yapılacak Asgari Ücret Desteği

6661 SAYILI KANUNLA GETİRİLEN İŞVERENLERE VERİLECEK ASGARİ ÜCRET DESTEĞİNE İLİŞKİN SORU VE CEVAPLAR

1. Asgari ücret desteğinden faydalanabilecek işverenler kimlerdir? 

• 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran özel sektör işyeri işverenleri ile 5018 sayılı Kanuna ekli (I) sayılı cetvelde sayılan kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalıları çalıştıran işverenler hariç olmak üzere diğer kamu işyeri işverenleri de destekten yararlanacaktır. 

2. Asgari ücret desteğinden işyerinde çalıştırılan bütün sigortalılardan dolayı faydalanmak mümkün müdür? 

• Hayır. Asgari ücret desteğinden yalnızca uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olarak çalıştırılan sigortalılar için yararlanmak mümkündür.

3. Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgeleri bakımından hangi belge türlerinden bildirilen sigortalıların asgari ücret desteğinden yararlanma imkanı bulunmaktadır? 

• Asgari ücret desteğinden yalnızca uzun vadeli sigorta kollarına (malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası) tabi olan sigortalılar için Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinden dolayı yararlanılması mümkün bulunmaktır. Bu bakımdan dikkate alınacak belge türleri 1, 4, 5, 6, 13, 14, 20, 24, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36 ve 37 nolu belge türleri olup bu belge türlerinden bildirilen sigortalılar bakımından anılan madde hükmünde yer verilen destek unsurundan yararlanılma imkanı bulunmaktadır. 

4. Asgari ücret desteği sürekli verilecek bir destek uygulaması mıdır? 

• Asgari ücret desteği, haklarında uzun vadeli sigorta kolları hükümleri uygulanan sigortalılardan dolayı kapsamda bulunan işverenlerimize 2016/Ocak ila 2016/Aralık aylarına münhasır olmak üzere verilecek sürekli olmayan süreli bir destektir. 

5. İşyerinin tescil tarihinin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanması bakımından bir önemi var mı? 

• Evet. Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında işyerinin 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olup olmadığına göre farklılık bulunmaktadır.

- 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde; 2015 yılının aynı ayına ilişkin Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup prime esas günlük kazancı 85 TL (Aylık 2.550. TL) ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını geçmemek üzere, 2016 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde uzun vadeli sigorta kollarından bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı olarak dikkate alınacaktır.

- 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde; 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup prime esas kazanç alt sınırı ve üst sınırları arasında bildirilen tüm sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısı asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı olarak dikkate alınacaktır.

6. Asgari ücret desteğinden yararlanılabilecek tutar ne kadardır? 

• Destekten yararlanılabilecek prim ödeme gün sayısının günlük 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak rakam asgari ücret desteğinden yararlanılabilecek tutar olacaktır.

7. Asgari ücret desteğinden yararlanmak için başvuru şartı bulunmakta mıdır? 

• Asgari ücret desteğinden yararlanmak için herhangi bir başvurma şartı bulunmamaktadır.

8. Asgari ücret desteği ile sağlanan indirim işverenlerin cari ay sigorta prim borçlarına mı mahsup edilecektir? 

• Hayır. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarı, takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecektir. Örneğin Ocak ayı prim ve hizmet belgesi Şubat ayında verildiğinden bu belgenin alınmasından sonra destek tutarı çalışan sigortalı sayısına göre belirlenebilecek olup, Mart ayının sonuna kadar ödenecek primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır. Asgari ücret desteğiyle sağlanacak indirim tutarının takip eden ay/aylardan doğan sigorta prim borçlarına mahsup edilecek olması nedeniyle destekten yararlanılacak son ay olan Aralık ayı için belirlenecek destek tutarı ise 2017/Şubat ayı sonuna kadar ödenecek primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır.

9. Asgari ücret desteğinden yararlanmak için aylık prim ve hizmet belgesini onaylar iken diğer sigorta prim teşviklerinde olduğu gibi farklı bir Kanun türü seçimi yapılacak mı? 

• Hayır. Usul ve esası genelgede açıklanacak olan şartları taşıyan işverenlerimiz, Kanun hükümlerinden herhangi bir işlem yapmaksızın yararlanacaklardır. Dolayısıyla diğer sigorta prim teşvik uygulamalarında olduğu gibi aylık prim ve hizmet belgesini oluştururken asgari ücret desteğinden yararlanabilmek için farklı bir Kanun türü seçimi yapılmayacaktır.

10. 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanma şartları nelerdir? 

• 2016 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresinde verilmesi,
• 2016 yılı için çalıştırdığı kişilerin sigorta primine esas kazançlarının tam olarak bildirilmesi, gerekmektedir. 

11. İlk defa sigortalı çalıştırmaya 01/04/2015 tarihinde başlayan bir işyeri 2015 yılının kıyaslama yapılacak Ocak ayında bildirimi bulunmaması nedeniyle 2016/Ocak ayında destekten yararlanamayacak mı? 

• 2015 yılı ve öncesinde tescil edilen ve uzun vadeli sigorta kollarına tabi işçi çalıştıran işverenlerin 2016 yılı Ocak ayına ilişkin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında bir önceki yılın aynı ayına(2015/Ocak ayı) ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi verilmemiş olması halinde, uzun vadeli sigorta kollarından bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınarak destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır. Buna göre 2016 yılı Ocak ayına ilişkin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında 2015/Nisan ayına ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınarak destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanacaktır.

12. 2015 yılı Şubat ayında 1 numaralı belge türünden bildirilen ve kazançları 85 TL altı olan 4 sigortalının prim ödeme gün sayısının 120, kazançları 90 TL ve üzeri 4 sigortalının ise 100 gün prim ödeme gün sayısı olduğu, aynı işyerinin 2016 yılı Şubat ayında Kuruma verdiği 1 numaralı belge türünden bildirilen sigortalıların prim ödeme gün sayılarının ise 160 olduğu varsayıldığında destekten yararlanılacak gün sayısı ve destek tutarı ne olacaktır? Bu destek tutarına ilişkin mahsuplaşma hangi ayda yapılacaktır? 

• Kazançları 2015/Şubat ayında 85 TL altı olan uzun vadeli sigorta kollarına tabi 4 sigortalı için bildirilmiş 120 gün 2016/Şubat ayı için destekten yararlanılacak gün sayısı olarak esas alınacaktır. 120 günlük prim ödeme gün sayısının 3,33 TL ile çarpımı sonucu bulunacak tutar(120 x 3,33 = 399,60-TL) ilgili işveren açısından 2016/Şubat ayı için yararlanılacak azami destek tutarı olacaktır. Bu destek tutarı işverenin 2016/Nisan ayının sonuna kadar ödeyeceği primlerden mahsup yöntemiyle ödenmiş olacaktır.

13. 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan işyerleri bakımından bir önceki yılın kıyaslama yapılacak ilgili ayında uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında bildirim yapılmış olması halinde destekten yararlanılacak gün sayısı nasıl belirlenecektir? 

• 2015 yılının ilgili ayında yapılan bildirimlerin uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin belge türleri dışında yapılmış olması halinde, bu ayı takip eden uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ilk bildirim yapılmış ayın aylık prim ve hizmet belgesindeki bildirimler esas alınacaktır. 

Örneğin, 01/01/2016 tarihi öncesinde tescil edilmiş olan (A) işyeri işvereni tarafından 2016 yılı Ocak ayında 1 numaralı belge türü ile 4 sigortalı ve 120 gün bildirim yapıldığı, bu işyerinin 2016/Ocak ayı için destekten yararlanabileceği gün sayısını bulmak için esas alınacak 2015 yılı Ocak ayında uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin bildirimde bulunulmadığı sadece 2 numaralı belge türü ile sosyal güvenlik destek primine tabi olarak çalışan 2 sigortalı için bildirimde bulunulduğu, 2015/Ocak ayını takip eden uzun vadeli sigorta kollarına ilişkin ilk bildirim yapılmış ayın 2015/Şubat ayı olduğu bu ayda 2 numaralı belge türünden yapılan bildirim yanı sıra 1 numaralı belge ile 1 sigortalı ve 20 gün bildirimde bulunulduğu varsayıldığında, 2016 yılı Ocak ayı için 2015 yılı Şubat ayında bildirilen 20 gün asgari ücret desteğinin hesabında dikkate alınacaktır. Buna göre destek tutarı 20 x 3,33 = 66,60-TL olacaktır.

14. 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı nasıl hesaplanacaktır? 

• 01/01/2016 tarihinden önce tescil edilmiş olan linyit ve taşkömürü çıkarılan işyerlerinde yer altında çalışan sigortalılar bakımından destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı hesaplanırken 2015 yılının aynı ayında prime esas günlük kazancı 170 TL ve altında bildirilen sigortalıların toplam prim ödeme gün sayıları ile bu sayıya % 50 ilave edilmek suretiyle bulunan prim ödeme gün sayısının toplamını geçmemek üzere cari ayda bildirilen prim ödeme gün sayısı esas alınacaktır.

15. 2015 yılından önce bu Kanun kapsamına alınmış ancak 2015 yılında sigortalı çalıştırmamış işyerleri bakımından asgari ücret desteğinden yararlanılacak prim ödeme gün sayısı nasıl hesaplanacaktır? 

• 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerleri için öngörülen hesaplamaya göre destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısı tespit edilecektir. 

16. 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanma şartları nelerdir?

• 2016 yılına ait aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresinde verilmesi, 
• Cari ay primlerinin yasal süresi içinde ödenmesi, 
• İşverenin, Kuruma prim, idari para cezası ile bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması veya söz konusu borcun 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre taksitlendirmiş olması, 
• 2016 yılı için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmesi, bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırması ve prime esas kazançlarını eksik bildirmemesi, gerekmektedir. 

17. 2016 yılı içinde ilk defa tescil edilen işyerlerinin 2016 yılı için çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediğinin veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığının tespit edilmesi halinde destekten yararlanılması mümkün müdür? 

• Denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği, prime esas kazancını eksik bildirdiği veya bildirdiği sigortalıları fiilen çalıştırmadığı tespit edilen işverenler 2016 Ocak(Daha sonra tescil edilmiş ise tescil ayı) ila 2016 Aralık ayları için destekten yararlanamayacağı gibi 2016 yılında yararlanılmış destek tutarı olması halinde ise yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır.

18. İşyerlerinin (tescil tarihine bakılmaksızın) 2016 yılı için sigorta primine esas kazancı eksik bildirdiğinin tespit edilmesi halinde destekten yararlanılması mümkün müdür? 

• 2016 yılı için sigorta primine esas kazancın eksik bildirildiğinin veya hiç bildirilmediğinin denetim ve kontrolle görevli memurlarca yapılan soruşturma ve incelemelerde veya mahkeme kararları neticesinde ya da kamu kurum ve kuruluşlardan alınan yazılardan anlaşılması halinde, 2016 Ocak ila 2016 Aralık ayları için destekten yararlanamayacağı gibi yararlanılmış olması halinde, yararlandırılan tutarlar gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte geri alınacaktır. 

19. Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin devlet tarafından karşılandığı durumlarda asgari ücret desteğinden yararlanılacak tutar ne olacaktır? 

• Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin devlet tarafından karşılandığı durumlarda işverenin ödeyeceği sigorta priminin Hazinece karşılanacak asgari ücret desteği tutarından az olması halinde sadece sigorta prim borcu kadar asgari ücret desteği verilecektir. 

20. Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde destekten yararlanılması mümkün müdür? 

• Hayır. Asgari ücret desteğinden yararlanmak amacıyla, mevcut bir işyerinin kapatılarak değişik bir ad veya unvan ya da iş birimi olarak faaliyete geçirildiğinin anlaşılması halinde, bu nitelikteki işyeri işverenleri asgari ücret desteğinden yararlandırılmayacak, yararlanılmış olması halinde yararlandırılan tutarlar gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil olunacaktır. 

21. Devir, İntikal ve Adres Değişikliklerinde işverenler açısından bir hak kaybı söz konusu mudur?

• Hayır, devredilen veya intikal eden işyerleri bakımından işveren değişikliği üzerinde durulmaksızın işyeri bazında işlem yapılacaktır. İşyerinin aynı il içinde başka bir ünitenin görev bölgesine nakledilmesi veya farklı bir ile nakledilmesi halinde işyerine yeni numara verilecek olmasına karşın bu işyerleri asgari ücret desteğinden, nakledilen eski işyeri koşullarına göre yararlanacaktır. 

22. Alt işveren tarafından çalıştırılan ve kapsama giren sigortalıların destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında bir farklılık bulunmakta mıdır? 

• Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında, her bir alt işveren tarafından çalıştırılan ve kapsama giren sigortalıların prim ödeme gün sayıları asıl işverenin ve/veya varsa diğer alt işverenlerin prim ödeme gün sayısının hesabında dikkate alınmayacak olup, her bir alt işveren için hesaplama müstakil bir işverenmiş gibi ayrı ayrı yapılacaktır.

23. Alt işverenlerin tescil tarihinin destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanması bakımından bir önemi var mı? 

• Evet. Destekten yararlanılacak prim ödeme gün sayısının hesaplanmasında, alt işverenlik tescilinin 01/01/2016 tarihinden önce yapılmış olup olmadığına göre farklılık bulunmaktadır. Buna göre, alt işverenler için uygulanacak olan asgari ücret desteğinin, alt işverenlerin kendilerine ait alt işverenlik tescillerinin; 01/01/2016 tarihinden önce yapılmış olması ve 2016 yılında da faaliyetine devam ediyor olması halinde veya 01/01/2016 tarihinden sonra yapılmış/yapılacak olması halinde müstakil işverenler için öngörülen usul ve esaslar çerçevesinde asgari ücret destek tutarı her bir alt işveren için müstakil bir işverenmiş gibi ayrı ayrı hesaplanacaktır. 

24. Alt işverenlerin Kuruma borçlarının bulunması veya çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazanç tutarlarını eksik bildirdiğinin, sigortalılarını kayıt dışı çalıştırdığının yada bildirilen sigortalının fiilen çalışmadığının tespit edilmesi halinde asıl işveren destekten yararlanabilecek midir? 

• Asıl işveren, 5510 sayılı Kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumlu olması nedeniyle söz konusu durumların bulunması halinde, ilgili alt işverenler ile asıl işveren de destekten yararlandırılmayacaktır. Buna karşın diğer alt işverenler destekten yararlanmaya devam edecektir. 

25. Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi vermemelerine karşın uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ev hizmetlerinde sigortalı çalıştıran işverenler de asgari ücret desteğinden yararlanabilecek midir? 

• Kuruma aylık prim ve hizmet belgesi vermemelerine rağmen uzun vadeli sigorta kollarına tabi olan 5510 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin birinci fıkrası kapsamında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 gün ve daha fazla olan sigortalıları ev hizmetlerinde çalıştıran işverenler de anılan destekten yararlanacaktır.

Sosyal Güvenlik Kurumunun soru cevap şeklindeki sunumları birçok muhasebeci ve mutemet tarafından beğenilmekte ve çok faydalı bulunmaktadır. işverenlere yapılacak agi ücret desteğini soru cevap şeklinde anlatmak gayet faydalı olmuştur..

Kenan YILMAZ

Mutemet/Editör

kenan578@hotmail.com